Zespół Szkół Muzycznych im. Michała Spisaka w Dąbrowie Górniczej

wiolonczela

Wiolonczela wykształciła się prawdopodobnie w II połowie XVI wieku z basowej violi da braccio, jednak dopiero pod koniec XVII wieku zajęła miejsce violi da gamba, przewyższając ją znacznie możliwościami technicznymi i wyrazowymi. Pierwszym znanym twórcą wiolonczel był Nicola Amati, jednak dopiero jego uczeń, słynny Antonio Stradivari, stworzył obowiązujący do dzisiaj standard instrumentu. Uważa się, że swoją obecną formę wiolonczela zawdzięcza temu włoskiemu lutnikowi. Na wiolonczeli gra się na siedząco, obejmując kolanami pudło rezonansowe, które dodatkowo oparte jest o ziemię nóżką. Wiolonczela posiada piękne, niskie, melancholijne brzmienie, choć w wysokim rejestrze brzmi jasno, czasem nawet „błyskotliwie”. Oprócz bycia częścią kwartetu smyczkowego, orkiestry kameralnej i symfonicznej, jest także ważnym instrumentem solowym. Od czasów baroku do współczesności powstało bardzo wiele utworów muzycznych na wiolonczelę. Początkowo znalazła zastosowanie głównie w grze zespołowej do realizacji partii basowych, by w XVIII wieku zyskać rangę instrumentu solowego. W Polsce wiolonczela jest w powszechnym użyciu już w XVI wieku. Do emancypacji wiolonczeli ogromnie przyczynił się Luigi Boccherini, wirtuoz tego instrumentu. Wiolonczela jest instrumentem koncertującym nawet w wielu jego utworach kameralnych. Do jej popularności przyczynił się też fakt, że grało na niej wielu arystokratów; najsłynniejszym wśród "koronowanych" wiolonczelistów był Fryderyk Wilhelm II, król Prus. Ze względów obyczajowych na wiolonczeli grywali niemal wyłącznie mężczyźni; jeszcze w początkach XX wieku nieliczne kobiety-wiolonczelistki trzymały instrument z boku, a nie tak, jak jest dziś normą, czyli między nogami. XX wiek to złoty okres w historii wiolonczeli. Znakomici wykonawcy wprowadzili ją do sal koncertowych jako instrument solowy. Oni też byli inspiracją dla kompozytorów, którzy ogromnie poszerzyli dość skromny dotychczas repertuar solowy na ten instrument. Szczególne zasługi dla "renesansu" wiolonczeli miał Mścisław Rostropowicz; ten wirtuoz i wielki pedagog wykształcił ogromną liczbę znakomitych solistów, którzy umocnili pozycję wiolonczeli jako instrumentu solowego, obok fortepianu i skrzypiec. Dla Rostropowicza komponowali m.in. Sergiusz Prokofiew, Dymitr Szostakowicz, Witold Lutosławski. Najstarszą wiolonczelą będącą do dzisiaj w użyciu jest instrument wykonany w 1566 roku przez Andreę Amatiego dla orkiestry francuskiego króla Karola IX; posiada on znakomite brzmienie. Gra na nim niemiecki wiolonczelista Julius Berger.

Uczeń, który zostanie przyjęty do klasy I może korzystać z instrumentu szkolnego dobranego indywidualnie do wieku i wielkości dziecka przez nauczyciela prowadzącego.